เราเชื่อว่าหลาย ๆ คนคงจะรู้จัก หรือเคยได้ยินชื่อไม้ประดับอย่าง “กล้วยไม้” กันอยู่บ้างแล้ว เนื่องจากไม้ประดับชนิดนี้เป็นหนึ่งในไม้ประดับที่ได้รับความนิยมมาอย่างยาวนาน และในวันนี้เราจะพาทุกคนไปทำความรู้จักกับไม้ประดับแสนสวยอย่างกล้วยไม้ให้มากขึ้น ซึ่งเราเชื่อว่าหลาย ๆ คนอาจจะตกหลุมรักไม้ประดับชนิดนี้เพิ่มขึ้นอย่างแน่นอน
กล้วยไม้ คือ พืชที่อยู่ในวงศ์ Orchidaceae ซึ่งนับว่าเป็นไม้ที่มีความหลากหลาย โดยมีชนิดที่ได้รับการยอมรับสูงถึง 27,000 ชนิด หรือราว ๆ 899 สกุล โดยกระจายอยู่ในทวีปต่าง ๆ ได้แก่ ทวีปอเมริกาเขตร้อน และอเมริกาเหนือ 270–295 สกุล, ทวีปเอเชียเขตร้อน 260–300 สกุล, ทวีปแอฟริกาเขตร้อน 230–270 สกุล, โอเชียเนีย 50–70 สกุล และทวีปยุโรปและเอเชียเขตอบอุ่น 40–60 สกุล ซึ่งกล้วยไม้นั้นนับว่าเป็นเป็นพืชใบเลี้ยงเดี่ยว ที่สามารถแบ่งกลุ่มตามลักษณะของการเจริญเติบโตออกได้เป็น 2 กลุ่มหลัก ๆ ด้วยกัน ได้แก่
- กล้วยไม้อากาศ (Epiphyte) กล้วยไม้ที่จะเป็นพืชอิงอาศัย ที่จะเติบโตโดยการอาศัย แร่ธาตุต่าง ๆ จากไม้ยืนต้น ซึ่งเราจะสามารถพบได้บ่อยในกล้วยไม้ป่าชนิดต่าง ๆ และเอกลักษณ์ของกล้วยไม้ชนิดนี้คือส่วนใหญ่จะมีลักษณะเป็นเถามีรากยาวเพื่อเกาะต้นไม้ที่มันอาศัยอยู่ดังนั้นการนำมาประดับบ้านจึงควรปลูกประดับไว้ในสวนจะเหมาะสมที่สุด
- กล้วยไม้ดิน (Terrestrial) คือ กล้วยไม้ที่จะเกิด และเติบโตบนดินหรือหิน โดยอาศัยแร่ธาตุต่าง ๆ จากดินพบได้บ่อยในกล้วยไม้ที่เพาะในฟาร์ม และกล้วยไม้ป่าซึ่งความพิเศษของกล้วยไม่ชนิดนี้คือจะไม่เป็นเถา ดังนั้นผู้ที่อยากได้กล้วยไม้สวย ๆ ไปว่าประดับไว้ในบ้าน กล้วยไม้ในกลุ่มนี้ก็นับว่าเป็นตัวเลือกที่ดี และน่าสนใจไม่น้อย
นอกจากนี้แล้ว แหล่งกำเนิดของกล้วยไม้ป่าจะอยู่ 2 แหล่งใหญ่ด้วยกัน ได้แก่ในแถบลาตินอเมริกา (อเมริกาใต้) และเอเชียแปซิฟิก ซึ่งมีประเทศไทยเราเป็นศูนย์กลาง โดยประเทศไทยเรานั้นมีสายพันธุ์ของกล้วยไม้ป่ามากกว่า 1,000 ชนิด อีกทั้งยังมีสภาพอากาศที่เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตของกล้วยไม่อีกด้วย
ตลอดหลายปีที่ผ่านมา ตลาดการค้าและการเพาะพันธุ์กล้วยไม้สูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง ทั้งในแถบทวีปยุโรป อเมริกา และเอเชีย ซึ่งความต้องการในหมู่คนชาวต่างชาติ และหมู่คนไทยเราเองก็ยังคงมีความต้องการอย่างต่อเนื่อง ไม่ว่าจะเป็นการหาซึ่งต้นกล้วยไม้สายพันธุ์ต่าง ๆ มาปลูกเพื่อประดับสวน หรือการนำดอกของมันไปจัดเป็นช่อดอกไม้สวย ๆ แต่ที่เราสามารถพบเห็นกันได้ทั่วไปในเมืองไทยเราคือการนำมาทำเป็นดอกไม้บูชาพระ ซึ่งยิ่งทำให้เราเห็นได้ชัดเจนว่านอกจากความสวยงามของมันแล้วยังนับว่าเป็นดอกไม้อีกชนิดหนึ่งที่มีความหมายดีอีกด้วย