ดอกแคทลียาสีม่วง กล้วยสากลที่ได้รับการยอมรับทั่วโลก
ดอกแคทลียาสีม่วง กล้วยไม้ หรือเอื้อง เป็นพืชดอก ที่มีความหลากหลายมากที่สุดกลุ่มหนึ่งเลยก็ว่าได้ โดยทั้งหมดมีประมาณ 899 สกุล และ มีอีกประมาณ 27,000 ชนิด ที่มีการยอมรับ จะมีการค้นพบราว ๆ 800 ชนิดทุก ๆ ปี โดยจะมีสกุลใหญ่ ๆ ก็คือ Bulbophyllum อยู่ประมาณ 2,000 ชนิด , Epidendrum ประมาณ 1,500 ชนิด , Dendrobium อยู่ประมาณ 1,400 ชนิด และ Pleurothallis อีก 1,000 ชนิด
แต่หากจะกล่าวถึง ดอกแคทลียาสีม่วง ซึ่งเป็นดอกกล้วยไม้ ที่คนทั่วไปต่างก็รู้จัก ผู้คนส่วนใหญ่นั้น มักจะนึกถึงภาพของดอกกล้วยไม้ที่มีขนาดใหญ่ สีสันสวยงาม อีกทั้งยังส่งกลิ่นหอมอ่อน ๆ ละมุน น่าหลงใหล และ ที่สำคัญก็คือ สัญลักษณ์ของกล้วยไม้ ที่ยอมรับกันเป็นสัญลักษณ์สากลทั่วโลก นั้นเป็นกล้วยไม้ที่เราเห็นได้ทั่วไป นั่นคือ กล้วยไม้ ดอกแคทลียาสีม่วง หรือ Cattleya นั่นเอง
ดอกแคทลียา ความหมาย
ดอกแคทลียามักมีความหมายที่แสดงถึงความงดงาม ความอ่อนโยน ความเป็นเลิศ และความเป็นที่นับถือ การมีดอกแคทลียาในบ้านหรือสวนของคุณอาจถือเป็นสัญลักษณ์ของความงดงามและความเฉลียวฉลาดที่คุณประพฤติตนตาม
ดอกแคทลียาสีม่วง เจริญเติบโตอย่างไร
ดอกแคทลียาสีม่วง หรือแคทลียานั้น เป็นกล้วยไม้ที่เจริญเติบโต และ มีรูปทรงแบบ sympodial ก็คือ จะมีเหง้าแนบไปตามเครื่องปลูก เหง้าอาจจะมีทั้งยาว และ สั้น มีรากเจริญงอกจากที่เหง้า ไม่มีรากแขนง เป็นระบบรากกึ่งอากาศ ดูดน้ำ และ อาหารจากอากาศ รวมไปถึงเครื่องปลูก ถือได้ว่ากล้วยไม้สกุลนี้ หรือ ดอกแคทลียาสีม่วง เป็นกล้วยไม้ที่ไม่ชอบอากาศเย็นมาก
โดยเฉพาะไม่ชอบอากาศที่มีการเปลี่ยนแปลง จากร้อนไปเย็น หรือเย็นไปร้อน อย่างรวดเร็วมากเกินไป อุณหภูมิในการปลูกเลี้ยง ในช่วงกลางคืน ไม่ควรต่ำกว่า 13 องศาเซลเซียส และ ในช่วงกลางวันอยู่ที่ประมาณ 25 – 28 องศาเซลเซียส ความชื้นพอเหมาะ ซึ่งในจังหวัดเชียงใหม่นั้น มีอุณหภูมิค่อนข้างเหมาะสมในการปลูกเลี้ยง แต่ควรเสริมในเรื่องของความชื้นบ้างก็จะส่งผลดีต่อ ดอกแคทลียาสีม่วง การพรางแสงควรอยู่ประมาณ 60 – 70% วัสดุปลูกที่ใช้ ควรเป็นวัสดุที่โปร่ง ระบายน้ำได้ดี เช่น อิฐมอญทุบ หรือถ่าน เป็นต้น
ดอกแคทลียาสีม่วง มีกี่ประเภท
ดอกแคทลียาสีม่วง กล้วยไม้ในสกุลแคทลียา นี้ สามารถแบ่งได้เป็น 2 ประเภทด้วยกัน ที่แบ่งตามลักษณะของใบ ได้แก่
- Unifoliate group หรือประเภทใบเดี่ยว เป็น ดอกแคทลียาสีม่วง ประเภทที่ปลายลำลูกกล้วย มีใบเพียงใบเดียวเท่านั้น จะออกดอกน้อย ช่อหนึ่งอาจมีเพียง 1 หรือ 2 ดอกเท่านั้น จะมีช่อดอกสั้น ดอกมีขนาดใหญ่ มีลักษณะผึ่งผาย มีกลีบปากที่สวยงาม และ เป็นจุดเด่นของดอก
- Bifoliate group หรือประเภทใบคู่ เป็น ดอกแคทลียาสีม่วง ประเภทที่ลำลูกกล้วยมี 2 ใบ อาจจะมีใบถึง 3 ใบก็ได้ จะออกดอกเป็นช่อ ช่อหนึ่งมีหลายดอก ช่อดอกยาว ดอกมีขนาดค่อนข้างเล็ก กลีบดอกเป็นวาว และ มัน มีจำนวนดอกต่อช่อมากถึง 5 – 20 ดอก ปากมีขนาดเล็ก ปลายปากค่อนข้างแหลม รูปคล้ายหอก สีดอกมีความสดใส และ หลากหลาย มีหลายชนิด ที่กลีบดอกมีจุดน้ำตาล หรือม่วงแดงแต้มอีกด้วย
ดอกแคทลียาสีม่วง ถูกค้นพบได้อย่างไร
ดอกแคทลียาสีม่วง การค้นพบ กล้วยไม้สกุลแคทลียา นั้น พบว่ามีการนำมาปลูกเลี้ยงกันครั้งแรกเมื่อปี ค.ศ. 1818 โดยในขณะนั้น Mr. Swainson ผู้ที่ทำหน้าที่เก็บพันธุ์พืชให้แก่ Mr. William Cattley ซึ่งเป็นนักพืชสวน และ พ่อค้าชาวอังกฤษ ต่อมาได้มีการรวบรวมพันธุ์มอส และ ไลเคนกันมากจากประเทศบราซิล แล้วได้มีการเก็บต้นไม้ชนิดหนึ่งมาด้วย ซึ่งเป็นต้นไม้ที่มีใบหนา และ ลำต้นค่อนข้างใหญ่ เมื่อ Mr. Cattley ได้รับต้นไม้ที่ไม่รู้จักมาก่อน ก็เลยทำการปลูกเลี้ยงไว้ ต่อมาในปี ค.ศ. 1824 ต้นไม้ที่ปลูกเลี้ยงไว้ให้ดอกดูเป็นครั้งแรก จึงได้ส่งไปจำแนกชนิดที่ Glasgow Botanic Gardens นักพฤกษศาสตร์ชาวอังกฤษ คือ Dr. John Lindley จึงได้ตั้งชื่อ ต้นไม้ชนิดนี้ว่า Cattleya ดอกแคทลียาสีม่วง ตามชื่อผู้ปลูกเลี้ยงจนออกดอก ซึ่งต่อมาได้มีการตั้งชื่อว่า Cattleya labiata autumnalis เนื่องมาจากดอกบานในช่วงฤดูใบไม้ร่วง และ ปากของกล้วยไม้ชนิดนี้ มีความสวยงามมาก
การปลูกกล้วยไม้แคทลียา เป็นส่วนที่สำคัญอย่างมากในการออกดอก เพราะถ้าหากปลูกไม่ถูกวิธีหรือสภาวะแวดล้อมไม่เหมาะสม กล้วยไม้แคทลียาก็จะไม่บานสวยงาม การปลูกกล้วยไม้แคทลียาตั้งแต่เริ่มเพาะพันธุ์ไม้นั้น ต้องใช้เวลานานถึง 2 ปี กว่าจะได้ไม้พันธุ์แคทลียาได้ ผู้ขายและผู้ปลูกต้องใช้ความอดทนสูงและมีใจรักอย่างแท้จริง
แคทลียา (Cattleya Orchids) เป็นสกุลกล้วยไม้ชนิดหนึ่งที่ได้รับการยกย่องถึงความสวยงามว่าเป็น “ราชินีแห่งกล้วยไม้” เป็นหนึ่งในไม้ที่นิยมในประเทศไทยและทั่วโลก เป็นกล้วยไม้ที่คนทั่วไปรู้จักและชื่นชอบเป็นอย่างมาก เนื่องจากมีดอกที่สวยงามและปลูกเลี้ยงได้ดีมากในประเทศไทย ถือเป็นไม้ที่เหมาะสมจะนำมาประดับไว้ในบ้าน เพื่อเพิ่มบารมีให้กับสิ่งแวดล้อมรอบข้าง เพราะกล้วยไม้แคทลียาได้ชื่อว่าเป็นถึงราชินีแห่งกล้วยไม้ การนำมาประดับไว้ในบ้านนอกจากจะมีดอกที่สวยงามมากแล้วยังเพิ่มความสง่างาม ปลูกง่าย เพิ่มความมั่นใจให้กับผู้ปลูก และยังเป็นกล้วยไม้ที่มีความหมายถึงความชื่นชม ความงดงาม ความเคารพเลื่อมใสหรือความศรัทธา และความสำเร็จในชีวิต
เราเชื่อว่าหากกล่าวถึง กล้วยไม้สายพันธุ์ “แคทลียา” หลาย ๆ คนอาจจะต้องคุ้นหู หรือคงเคยพอได้เห็นมาบ้างแล้ว เนื่องจากกล้วยไม้สายพันธุ์นี้ได้รับความนิยมสูงเป็นอย่างมากทั้งในไทย และต่างประเทศ ซึ่งปัจจุบันกล้วยไม้สายพันธุ์หาซื้อได้ค่อนข้างง่าย อีกทั้งยังมีราคาที่ไม่สูงมากนัก จนทำให้กล้วยไม้ชนิดนี้ได้รับความนิยมมาอย่างต่อเนื่อง
แคทลียากล้วยไม้ เป็นไม้ยอดนิยมที่ได้รับการยกย่องว่าเป็น “ ราชินีแห่งกล้วยไม้ ” ราคาขายตามท้องตลาดนั้นมีราคาถูก สามารถหาซื้อได้ทั่วไป เพราะเป็นพันธุ์ที่นิยมปลูกกันอย่างแพร่หลาย ทั้งในประเทศไทยและต่างประเทศ สำหรับคนรักกล้วยไม้แล้วไม่มีทางที่จะไม่รู้จักพันธุ์ไม้ที่ชื่อว่า “ แคทลียา ”
ดอกแคทลียาสีม่วง ปัจจุบันนี้นิยมผสมข้ามกันไปมาระหว่าง 2 ประเภทนี้ อีกทั้งยังผสมข้ามสกุล ระหว่างกล้วยไม้สกุลแคทลียา กับกล้วยไม้สกุลใกล้เคียงอื่น ๆ อีกด้วย เกิดเป็นแคทลียาลูกผสมขึ้นจำนวนมาก ในปัจจุบัน ดอกแคทลียาสีม่วง เป็นกล้วยไม้ ที่ได้รับความนิยมปลูกเลี้ยงอย่างกว้างขวางในหลายประเทศมาก เนื่องจากเป็นกล้วยไม้ที่มีดอกขนาดใหญ่ที่สุด และ สีสวยงามที่สุด บางชนิดมีกลิ่นหอม ด้วยรูปทรง สีสัน และ ขนาดของ ดอกแคทลียาสีม่วง ซึ่งมีความงดงามเป็นเอกลักษณ์โดดเด่น จึงทำให้แคทลียาได้รับการยกย่องเป็น ราชินีแห่งกล้วยไม้ และ กลายเป็นสัญลักษณ์สากลของกล้วยไม้ ที่ปรากฏในตราของสมาคมกล้วยไม้โลก สำหรับคนไทยคงรู้จักแคทลียาพันธุ์ ควีน สิริกิติ์ หรือ Cattleya Queen Sirikit นั่นเอง
เรื่องราวของกล้วยไม้ อื่น ๆ ที่น่าสนใจ